Nếu bạn từng gặp sự cố với máy Mac, cách dễ nhất để thực hiện cài đặt lại macOS là sử dụng phương pháp Internet Recovery. Nhưng bạn có biết rằng bạn cũng có thể tạo một USB Boot* để cài đặt macOS? Cách làm này sẽ cho phép bạn khởi động máy Mac từ một nguồn khác nếu nó không hoạt động bình thường.
*USB Boot: USB có chứa bộ cài đặt hệ điều hành dùng để sửa lỗi và cài đặt hệ điều hành, hoặc chứa các công cụ, lệnh và chương trình để khắc phục các sự cố máy tính.
1. Tại sao cần cài đặt macOS từ USB?
Tạo một USB Boot và sử dụng nó để cài đặt lại macOS sẽ lâu hơn một chút so với việc chỉ cập nhật macOS từ phần Cập nhật Phần mềm (Software Update) của Tùy chọn Hệ thống (System Preferences), nhưng nó mang lại những lợi ích riêng.
Việc tạo một USB Boot cho phép bạn cài đặt hoặc cập nhật macOS trên nhiều hệ thống mà không cần phải tải xuống installer (trình cài đặt) trên mỗi máy Mac. Điều này có thể giúp tiết kiệm khá nhiều thời gian, vì các phiên bản macOS gần đây nhất có kích thước installer là 12GB.
Bạn cũng có thể sử dụng các công cụ khôi phục tích hợp đi kèm với installer macOS để tìm và khắc phục các loại sự cố khác nhau, ví dụ như máy Mac không khởi động được hoặc các tệp hệ thống bị mất.
Một lợi ích khác của việc sử dụng USB Boot để cài đặt macOS là bạn có thể thực hiện cài đặt sạch. Điều này sẽ cho phép bạn loại bỏ các ứng dụng và tệp rác có thể đã tích tụ theo thời gian và nhờ đó giúp máy Mac chạy nhanh hơn sau khi cài đặt.
\>>> Xem thêm: Cách cài đặt macOS trong máy ảo trên Ubuntu Linux
2. Bước 1. Chọn một USB để cài đặt macOS
Ngày nay USB rẻ hơn bao giờ hết, vì vậy bạn sẽ không phải tốn nhiều chi phí cho việc này. Tuy nhiên, hãy đảm bảo mua USB có thương hiệu (như SanDisk, Kingston hoặc PNY) từ một cửa hàng uy tín. Tránh xa các USB giá rẻ có dung lượng lưu trữ cao đáng ngờ.
Những USB đó thường có phần firmware bị hack để thông báo kích thước sai cho hệ điều hành. Dùng những USB này không chỉ khiến tốc độ truyền chậm đi đáng kể mà còn có thể dẫn đến mất dữ liệu hoặc thậm chí là hỏng cổng USB.
Monterey.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume
Copy và paste lệnh bạn cần ở trên vào cửa sổ Terminal và nhấn phím Return. Sau khi nhập password, hãy xác nhận bạn muốn xóa ổ USB bằng cách nhập Y, sau đó nhấn Return. Giờ đây, Terminal sẽ xóa và tạo USB boot của bạn.
6. Cách khởi động máy Mac từ USB
Trước khi cài đặt lại macOS, hãy đảm bảo rằng bạn đã sao lưu tất cả dữ liệu quan trọng, bởi khi bạn thực hiện cài đặt mới, vì nó sẽ xóa sạch ổ cứng của bạn. Bạn có thể sử dụng công cụ Time Machine (Cỗ máy thời gian) để dễ dàng sao lưu dữ liệu trên máy Mac.
Có hai phương pháp khác nhau để khởi động máy Mac của bạn từ một USB Boot, tùy thuộc vào bộ xử lý của máy Mac.
6.1 Máy Mac Intel
Chỉ cần cắm USB Boot đã tạo vào một cổng USB đang mở trên máy Mac. Bật máy hoặc khởi động lại nếu hệ thống đã được bật và ngay lập tức nhấn và giữ phím Tùy chọn (Option) khi hệ thống bắt đầu khởi động.
6.2 Máy Mac Apple Silicon M1 hoặc M2
Để khởi động máy Mac silicon Apple M1 hoặc M2 bằng USB Boot, hãy bật nguồn hệ thống hoặc khởi động lại hệ thống nếu nó đã bật, ấn nút Nguồn và giữ nguyên 1 lúc.
Bây giờ bạn sẽ thấy một tùy chọn để chọn ổ USB làm đĩa khởi động. Sau khi chọn nó, hệ thống sẽ khởi động ổ USB của bạn và vào macOS Recovery với installer (trình cài đặt) macOS Monterey xuất hiện trên màn hình. Nếu bạn muốn xóa đĩa của mình trước để thực hiện cài đặt sạch, hãy thoát installer và chạy Disk Utility từ menu Khôi phục (Recovery). Bạn có thể format ổ đĩa và sau đó quay lại menu Khôi phục và cài đặt macOS Monterey.
Tại thời điểm này, một số bàn phím không dây có thể không hoạt động. Trong trường hợp đó, hãy cắm bàn phím có dây. Nếu không thấy ổ USB của mình nằm trong các tùy chọn khởi động, hãy thử một cổng USB khác.
\>>> Xem thêm: Cách cài đặt Phông chữ của bên thứ ba trong macOS
7. Phải làm gì nếu máy Mac không khởi động bằng USB?
Trong một số trường hợp, máy Mac Intel có chip T2 (máy Mac Intel phát hành sau năm 2018) có thể không cho phép bạn khởi động installer macOS từ ổ đĩa ngoài. Hiện tượng này là do cài đặt trong Tiện ích khởi động bảo mật cần được điều chỉnh. Để làm điều này, hãy làm theo các bước sau:
- Khởi động vào Phục hồi macOS bằng cách nhấn Cmd + R trong khi bật máy.
- Danh sách người dùng sẽ xuất hiện. Chọn và đăng nhập vào tài khoản của quản trị viên.
- Khi máy Mac đã khởi động, hãy chọn menu Tiện ích (Utilities) và chọn Tiện ích Bảo mật Khởi động (Startup Security Utility).
- Có thể bạn sẽ cần xác thực lại. Nhập mật khẩu macOS, chọn tài khoản quản trị viên (admin) và nhập mật khẩu.
- Khi ứng dụng đã khởi chạy, hãy chọn tùy chọn Cho phép khởi động từ phương tiện bên ngoài (Allow booting from external media) tại phần Khởi động ngoài (External Boot) ở cuối cửa sổ.
- Thoát ứng dụng và khởi động lại máy tính.
Giờ đây bạn đã có thể khởi động bình thường từ ổ đĩa ngoài bằng cách sử dụng các bước ở trên.
Kết luận
Bạn có thể tạo một bản cài đặt mới của macOS, khôi phục từ bản sao lưu Time Machine (Cỗ máy thời gian) hoặc truy cập một công cụ như Disk Utility từ màn hình Khôi phục macOS. Bạn cũng có thể sử dụng ổ USB để nâng cấp macOS lên phiên bản mới nhất. Nếu bạn cần khắc phục sự cố máy Mac của mình khi không có kết nối mạng, ổ USB này chính là cứu cánh của bạn.