Giới thiệu
Tôm thuộc họ penaeidae được biết đến trên toàn thế giới như là nguồn tài nguyên có giá trị đối với nuôi trồng thủy sản, nhưng phần lớn các nỗ lực nghiên cứu và phát triển chỉ hướng tới một vài loài (ví dụ Litopenaeus vannamei và Penaeus monodon) chiếm ưu thế năng suất trên toàn thế giới [1]. Trong thập kỷ qua, nghề nuôi tôm thẻ chân trắng Litopenaeus vannamei, trong đó các giống sinh trưởng nhanh và kháng bệnh được phát triển bởi các chương trình chọn lọc đã được mở rộng trên toàn thế giới, đặc biệt ở các nước Đông Nam Á như Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Trung Quốc và Ấn Độ
. Loài này có thể được tái tạo một cách dễ dàng trong điều kiện nuôi nhốt có dung sai rộng đối với môi trường, sử dụng chế độ ăn có hàm lượng protein thấp và tăng trưởng nhanh so với các loài tôm penaeid khác [2].
Sự phát triển thương mại trên toàn thế giới của tôm mẹ penaeids phụ thuộc phần lớn vào kỹ thuật cắt bỏ một bên mắt [3,4], kỹ thuật này tạo ra các đỉnh điểm có thể dự đoán được về sự thành thục và sinh sản, nhưng nhiều vấn đề liên quan đã được báo cáo như sự suy giảm chất lượng và số lượng trứng theo thời gian [5 -7] và kết quả mâu thuẫn về kích thước trứng, tỷ lệ nở thành công và các biến số khác [3].
Việc kiểm soát độ chín của buồng trứng và sự sinh sản là một vấn đề chính trong việc phát triển nuôi tôm thương phẩm. Kỹ thuật cắt bỏ một bên mắt đã được áp dụng cho tôm trưởng thành trong điều kiện nuôi nhốt [8-10]. Phần mắt là trung tâm nội tiết để điều chỉnh nhiều cơ chế sinh lý như lột xác, chuyển hóa, cân bằng đường, nhịp tim, sắc tố và sự trưởng thành của tuyến sinh dục. Do đó, việc cắt bỏ một bên mắt ảnh hưởng đến tất cả các vấn đề sinh lý của tôm. Sự sinh sản do tác động dự đoán được ở tôm penaeids nuôi nhốt mà không sử dụng phương pháp cắt bỏ một bên mắt được coi là một mục tiêu dài hạn đối với nghề nuôi tôm [11,12].
Nhiều phương pháp thay thế cho kỹ thuật cắt bỏ mắt đã được đánh giá, dựa trên kiến thức tích lũy về kiểm soát môi trường và nội tiết tố giáp xác. Những tính toán về quang kỳ và nhiệt độ dựa trên sự biến đổi tự nhiên theo mùa của các thông số này đã thành công trong việc kiểm soát sự trưởng thành của các loài P. japonicas, P. stylirostris và P. setiferus không bị cắt bỏ mắt [13-15]. Tuy nhiên, sự kiểm soát quang kỳ dường như quan trọng hơn đối với các loài á nhiệt đới để xem xét [3]. Trong nghiên cứu này, chúng tôi so sánh sự thành công sinh sản và sản xuất ấu trùng của nguồn giống bố mẹ trong tôm bố mẹ SPF nhập khẩu với số liệu về năng suất sinh sản có tính lịch sử từ đàn bố mẹ được nuôi trong bể trưởng thành nhằm xác định xem năng suất sinh sản có bị tổn hại trong điều kiện an toàn sinh học hay không.
Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường chủ trì, phối hợp với Cục Thủy sản, Cục Thú y tham mưu việc xây dựng, góp ý, trình cấp thẩm quyền ký kết Nghị định thư về kiểm soát thủy sản sống khai thác tự nhiên của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc sau khi nhận được đề nghị chính thức từ Vụ Giám sát kiểm dịch động thực vật Trung Quốc.
(Mard-13/11/2012): Đó là thông tin được đưa ra tại hội nghị quản lý chất lượng tôm giống do Tổng cục Thủy sản phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu tổ chức tại Tp Bạc Liêu ngày 05/11 vừa qua.
Tổng cục Thủy sản cho biết, toàn vùng ĐBSCL có hơn 80 trại sản xuất giống tôm càng xanh đang hoạt động. Hàng năm, các cơ sở này sản xuất được trên 150 triệu tôm giống và chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu nuôi trong nước. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do sức sinh sản của tôm càng xanh thấp nên suất đầu tư cao. Đặc biệt việc ương ấp trứng đạt tỷ lệ thấp khoảng 30% và điều kiện ở Việt Nam không thuận lợi cho sản xuất nên kết quả rất bấp bênh. Mặt khác, việc sản xuất giống chỉ có 1 vụ, không thực hiện được liên tục trong năm nên càng làm cho lợi nhuận thấp, trong khi tôm nhập khẩu giá rẻ hơn nên nhiều trại đã ngừng hoạt động chuyển sang mua tôm ấu trùng về ương thành tôm giống. Thời gian qua, nguồn tôm ấu trùng chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc qua đường tiểu ngạch sau đó đưa vào phía nam qua đường hàng không. Tôm càng xanh là đối tượng được khuyến khích nuôi nên giống được nhập khẩu thông thường không phải xin phép. Việc sử dụng tôm giống từ Trung Quốc theo người nuôi phản ánh chi phí giống thấp hơn tôm bản địa nhưng từ giai đoạn tháng thứ 4 trở đi tôm thường tăng trưởng chậm, cỡ thu hoạch nhỏ không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, giá bán thấp chỉ 50-60 ngàn đồng/kg, do vậy hiệu quả kinh tế thấp hơn. Theo các nhà khoa học ngành thủy sản nhận định, tôm Trung Quốc nhập từ Thái Lan có cùng nguồn gốc với tôm ở ĐBSCL (Việt Nam) nhưng do nhập từ lâu, nuôi trong ao có điều kiện môi trường khác với điều kiện tự nhiên qua nhiều thế hệ nên giống đã bị thoái hóa, cỡ nhỏ, tiêu tốn nhiều thức ăn. Sau đó, tôm càng xanh được thuần hóa phù hợp với điều kiện tự nhiên ở Trung Quốc nên sản xuất giống thuận lợi hơn, dễ cho đẻ, ương giống đạt tỷ lệ cao. Trước đây, nhiều chuyên gia Trung Quốc đã sang Việt Nam xây dựng trại giống tôm càng xanh để sản xuất, kinh doanh nhưng không thành công nên họ chọn phương án sản xuất tại Trung Quốc rồi đưa sang Việt Nam tiêu thụ. Con giống vận chuyển đường dài bị sốc môi trường, sức khỏe tôm suy giảm, dễ bị nhiễm bệnh đục cơ do virus MrNV và XSV gây ra có thể bị chết hàng loạt, hoặc dù tôm giống không bị nhiễm bệnh nhưng do giống thoái hóa sẽ rất chậm lớn, tiêu tốn nhiều thức ăn. Hiện nay, trên thị trường tôm giống có tình trạng người ương giống trộn lẫn tôm giống Trung Quốc với tôm giống sản xuất tại địa phương để tăng lợi nhuận. Tuy nhiên việc xử lý rất khó khăn vì không phân biệt được sự khác nhau giữa hai nguồn này. Trước tình hình này, Tổng cục Thủy sản đề nghị các tỉnh cần có cơ chế khuyến khích sản xuất giống tôm càng xanh, hỗ trợ xây dựng trại giống, hỗ trợ giá giống theo số lượng giống sản xuất phù hợp với Quyết định 2194 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt đề án phát triển giống để chủ động con giống có chất lượng tốt tại chỗ cho nuôi trồng. Bên cạnh đó, tổ chức hướng dẫn cho người dân nuôi tôm đúng kỹ thuật, chọn giống đảm bảo chất lượng từ các trại có uy tín để tránh việc ham giá rẻ mà mua giống chất lượng không đảm bảo; tăng cường quản lý chất lượng và kiểm dịch tôm giống lưu thông.
Thành Công
Chuyên Mục
Thông tin tra cứu