Dấu Đường là ký hiệu, hình vẽ qui ước một ký hiệu thông tin trên đường đi. Cùng với Morse, Sémaphore, mật thư thì dấu đường là phương tiện góp phần xây dựng, tổ chức hoạt động “Trò chơi lớn” ở các cuộc trại, nó làm tăng sự hấp dẫn, dí dỏm, vui tươi. Dấu đường giúp người tham gia trò chơi phát triển trí nhớ, óc quan sát, tư duy nhận xét phân tích. 1. Cách đặt dấu: - Dấu đường gợi ý cho người chơi đi đúng hướng, đến đúng nơi qui định vì vậy người đặt dấu phải thực hiện tốt một số yêu cầu • Có sự chuẩn bị trước khi đặt dấu: nên tính toán trên sơ đồ trước và chuẩn bị vật dụng. • Dấu đường được vẽ bằng phấn, than, gạch, ... hoặc xếp bằng nhánh cây, sỏi, đá, ... Nếu có thể, chúng ta vẽ lên giấy bìa cứng, sau khi chơi, thu lại để dùng lần khác. • Dấu đường đặt bên phải lối đi, trên những vật cố định, ngang tầm mắt hoặc trên mặt đường, nơi đễ nhìn thấy. • Không để mất dấu và dấu phải được vẽ đúng. • Nên có ký hiệu riêng cho đơn vị mình khi đặt dấu đường. • Khoảng cách giữa 2 dấu đường không được quá 50m • Kích thước của dấu đường: • Dài nhất : 30cm • Rộng nhất : 10cm 2. Cách nhận dấu: • Tìm dấu trên đường đi, bên phía tay phải và từ mặt đất lên tầm cao ngang mắt. • Ghi nhận lại tất cả dấu nhận được theo thứ tự và làm theo tính chất biểu thị thông tin của dấu đó. Giới thiệu một số dấu đường thông dụng  • Dấu đường thiên nhiên được qui định theo sự thỏa thuận của 2 người truyền tín hiệu cho nhau. Mỗi nơi qui định mỗi khác, chưa có sự thống nhất trẹn toàn thế giới. • Trong lịch sử Việt Nam, có kể lại câu chuyện có thật về Mỹ Châu và Trọng Thủy, họ đã dùng lông ngỗng để làm dấu đường tìm thấy nhau. • Ở một trình độ nào đó, người đi trước chỉ cần; treo một mảnh vải nhỏ, bẽ gãy 1 cành cây con, xếp đứng 1 cục đá, hoặc cắm 1 que củi xuống đất ... là người đi sau có thể hiểu được người đi trước muốn nói gì. • Đừng hiểu về dấu đường 1 cách cứng ngắc theo khuôn mẫu cố định nào đó. Nếu chỉ có 2 người với nhau ở trong rừng, để tránh sự phát hiện của địch, ta lại càng phải dùng những ám hiệu riêng mà chỉ có 2 người bí mật biết với nhau. Như thế mới thực sự đảm bảo an toàn cho cả 2. • Trong trò chơi lớn dành cho trẻ em, chúng ta nên thường sử dụng những dấu đường viết bằng ký hiệu đã được các đội nhóm sinh hoạt trên toàn thế giới thống nhất • Chú ý: • Dấu đi đường không nhằm mục đích dánh đố trại sinh, mà phải giúp trại sinh di chuyển đến đích nhanh chóng và an toàn. • Không được chế tác tùy tiện. Không có dấu đi đường bắt buộc ta là phải: Đi theo hướng này, đi nhanh lên, đi chậm lại mà chỉ có dấu đường chứa hàm ý yêu cầu : di chuyển theo lối này, di chuyển nhanh, di chuyển chậm. Từ đó người chơi có quyền chọn hình thức di chuyển thích ứng với yêu cầu (Bò, chạy, đi,…). P.T.Duẫn Khoa Chính trị PPCT Đội Năm 1792, chính phủ Pháp có thể chuyển những thông điệp đi khắp Châu Âu với vận tốc 1.500 dặm một giờ. Từ Paris, hoàng đế Pháp có thể truyền các chỉ dụ đến các vị tướng của ông bên bờ sông Rhine cách đó 150 dặm trong vòng 6 phút! Bằng cách nào? Đó là hệ thống tín hiệu do Claude Chappe phát minh năm 1792. Người ta xây dựng những tháp cao khắp nước Pháp và Châu Âu, mỗi tháp mang trên đỉnh hai cây cờ khổng lồ mà các tháp kia có thể nhìn thấy qua kính viễn vọng từ khoảng cách 10 dặm. Người điểu khiển hai ngọn cờ đánh vần từng chữ cái trong thông điệp bằng cách giương cờ ở những vị trí khác nhau. Ngọn tháp cao được gọi là Semaphore. Đến nay, cột tín hiệu và các mã Semaphore vẫn còn được sử dụng trong hải quân và lục quân của nhiều nước trên thế giới. Claude Chappe (1763-1805) là nhà phát minh người Pháp, người vào năm 1792 đã chứng minh được một hệ semaphore thực tế sau cùng đã nối rộng khắp nước Pháp. Đây là hệ thống truyền thông thực tiễn đầu tiên. Claude sinh tại Brûlon, Pháp, là cháu của một nam tước người Pháp. Ông được nâng đỡ bởi nhà thờ, nhưng đã mất hết bổng lộc trong Cuộc cách mạng Pháp. Ông và bốn người anh em thất nghiệp của mình đã quyết định phát triển một hệ thống trạm rơle semaphore thực tiễn, một nhiệm vụ đã được đề xuất từ thời xa xưa, nhưng chưa bao giờ được hiện thực hóa. Năm 1792, những tin nhắn đầu tiên đã được gửi thành công giữa Paris và Lille. Những đường dây khác đã được xây dựng, trong đó có một tuyến từ Paris đi Toulon. Hệ thống đó được nhân bản rộng rãi bởi những quốc gia châu Âu khác, và được Napoleon sử dụng để chỉ huy đế chế và quân đội của ông. Năm 1805, Claude đã tự kết liễu đời mình bằng cách gieo mình xuống giếng tại nhà riêng của ông. Người ta đồn rằng ông thất vọng vì bệnh tật, và bị kiện tụng bởi những kẻ ăn cắp ý tưởng các hệ semaphore quân sự. 1.2. Vài nét về hình hiệu Semaphore – Semaphore là phương thức truyền tin dùng cờ hoặc bất cứ vật gì có thể nhìn thấy (mũ, nón, sách, vở…) được sắp xếp theo vị trí quy ước để người đứng xa có thể nhận biết dễ dàng. – Semaphore không có âm thanh như còi, khoảng cách lại xa hơn, tốc độ truyền tin nhanh hơn Morse và là phương tiện vẫn còn hữu hiệu trong thời đại khoa học ngày nay đặc biệt đối với ngành hàng hải.. – Hệ thống cờ Semaphore dùng để thể hiện bảng chữ cái Alphabet đặt căn bản trên việc vẫy hai cánh tay của người cầm cờ theo một kiểu mẫu đặc biệt, được thiết lập trên cơ sở xoay vòng cánh tay theo các góc độ so với thân người theo chiều từ trái sang phải. Góc hẹp nhất của cánh tay là 45* tương ứng với chữ A, góc mở lớn nhất là 270* tương ứng với chữ N. Góc mở từ chữ này đến chữ kế tiếp là 45* (ngoại trừ một số chữ không theo sự cấu tạo này) – Hệ thống này được ông Claude Chappe người Pháp lập ra năm 1974 (có trước morse). – Cờ Semaphore: thường là hình vuông, gồm hai màu vàng và đỏ (có thể dùng màu trắng – đỏ), được chia bởi một đường chéo mà phần màu đỏ sẽ nằm ở phía trên. Kích thước không nhất định, tùy thuộc vào người sử dụng cao hay thấp mà dùng loại cờ to hay nhỏ thích hợp (xem hình vẽ – Mỗi mẫu tự Semaphore được cấu tạo bằng cách đặt hai cờ theo một góc nào đó mà Quốc tế đã quy định trước. Khi cầm cờ Semaphore: cờ và tay người phải thằng hàng, điều đó có nghĩa là cán cờ là đường thẳng nối dài của cánh tay. 1.3. Hệ Thống Semaphore Mật thư và Semaphore là một dạng thông tin đặc biệt được truyền đi dưới dạng tín hiệu đã được quy ước giữa người truyền và người nhận, thường được sử dụng trong hoạt động trại, sa mạc để chơi trò chơi lớn hoặc hành trình sa mạc, còn ngoài xã hội cũng được sử dụng nhiều ở lĩnh vực thông tin bưu điện, quốc phòng, cấp cứu… Mật thư, Semaphore giúp cho chúng ta có điều kiện rèn luyện thêm tính suy luận, phán đoán, phản xạ nhanh, tập trung ý chí, có trí nhớ lâu… Các bạn muốn giỏi về loại thông tin hãy thực hành càng nhiều càng nhớ lâu. Những nguyên tắc phải biết khi sử dụng: Ngôn ngữ điện tín: Muốn biết và giải được, chúng ta cần phải thuộc những nguyên tắc sau đây, những nguyên tắc này không thể nào thay đổi dù đó là dạng mật mã nào. 26 chữ cái : A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Quy ước dấu mũ : AA = Â, OW = Ơ, OUW = ƠƯ OO = Ô, UW = Ư, UOW = ƯƠ DD = Đ, AW = Ă EE = Ê Qui ước dấu thanh : F = (huyền) R = (hỏi) J = (nặng) S = (sắc) X = (ngã) Lưu ý : các dấu thanh luôn luôn được viết vào liền cuối câu. Thí dụ: THIEEUS-NHI-THANHS-THEER Dịch là: THIẾU-NHI-THÁNH-THỂ Cách thành lập mật thư và Semaphore: Muốn thành lập một ật thư hoặc đánh ra những tín hiệu thông tin về Semaphore thì chúng ta phải hiểu được những quy định như sau : + Số 1 –> 0 ( theo thứ tự là từ A -> J ). + Xóa 1 chữ : ngược với chữ L ( / ) -> \. + Xóa 1 từ : E (nhiều lần). + Xóa một bản tin: đánh lại từ đầu. + Chuyển đổi số : ngược với chữ T. + Gồm 2 màu sáng, tối ( dùng tùy theo thời tiết , địa điểm). 1.4. Cách học Semaphore Mỗi mẫu tự Semaphore được cấu tạo bằng cách đặt hai cờ theo một góc nào đó mà Quốc tế đã quy định trước. Khi cầm cờ Semaphore: cờ và tay người phải thẳng hàng, điều đó có nghĩa là cán cờ là đường thẳng nối dài của cánh tay. Khi tập đánh Semaphore, nên nhờ một người bạn hoặc đứng trước một tấm gương để kiểm soát xem các góc hợp bởi hai tay có chính xác không. * Học theo vòng: Vị trí của các mẫu tự Semaphore chia ra thành từng vòng: bắt đầu tập đánh và nhận những chữ cùng vòng. – Ngược với T là ký tự phân cách dùng để phân biệt số và chữ – Ngược với L là “Erase” – tức là “xóa” ký tự vừa đánh * Học theo cặp đối xứng: Vị trí của các mẫu tự Semaphore chia ra theo cặp đối xứng: khi đã thành thạo việc đánh, nên học theo kiểu đối xứng để có phản xạ nhanh hơn. 1.5. Cách truyền một bản tin bằng Semaphore. 1.5.1. Đối với người phát tín hiệu – Thực hiện động tác mở cờ hay chú ý, sau đó đợi bên nhận phát chữ K lúc đó mới bắt đầu phát nội dung bản tin. – Để truyền một chữ “ví dụ: ANH” ta đánh liên tiếp các mẫu tự của chữ đó, không ngừng lại. Điều đó có nghĩa là với thí dụ trên: từ vị trí A chuyển sang ngang vị trí N rồi H” Sau khi đã truyền xong các mẫu tự của chữ đó, ta bắt chéo hai cờ xuôi phía trước. – Hết bản tin, giơ cao hai lá cờ lên trên đầu. – Nếu đột nhiên người nhận đánh IMI, điều đó có nghĩa là họ không bắt được chữ cuối cùng. Trong trường hợp này, ta nhắc lại và tiếp tục từ chữ đó. Nếu chính ta gây ra lỗi, “người truyền” hãy đánh ngay 8 chữ E, nhớ sai mỗi chữ E để cờ xuôi chéo phía trước mặt. – Sau cùng, để cho người ta nhận biết mình đã truyền xong bản tin, đánh chữ AR rồi đợi người nhận đánh trả chữ R, như vậy là ta có thể yên chí là họ đã nhận đủ bản tin của ta và hiểu rõ ý của ta. * Chú ý: – Mở đúng góc độ và không để hai vai bị lệch. – Khi phát tín hiệu cánh tay, cổ tay phải thẳng. – Không di chuyển khi đang phát tín hiệu, ngoại trừ bên nhận có yêu cầu di chuyển. – Phát tin đều tốc độ, tránh thay đổi tốc độ đột ngột tróng lần phát tin. – Sử dụng bảng dấu chuyển hợp lý. – Chọn vị trí cao, thoáng, có nền tương phản với lá cờ. 1.5.2. Đối với người nhận tin Vì mình lúc nào cũng trong thế bị động nên lúc nào cũng sẵn sàng và tập trung để nhận bản tin, bởi vậy ngoài bảng Semaphore phải học nằm lòng trên bạn cần trang bị thêm một số “mẹo” như sau: – Khi vị trí tay của người phát hết 1 từ thì gạch chéo 1 khoảng để báo hiệu. – Chú ý thật kĩ các kí hiệu đặc biệt như: chuẩn bị đánh số (ngược với chữ “T”), sai 1 chữ (ngược với chữ “L”), xóa ký tự, xoá bản tin. Đặt biệt là đánh số vì rất dễ nhầm với chữ T và U (nếu tay người đánh không chuẩn). Bạn nên học thuộc luôn số thứ tự của chữ cái vì sau này còn sử dụng rất nhiều nhất là trong mật thư. – Có 2 cách ghi nhận bản tin tại trạm: + Cách 1 (1 người thực hiện): một người vừa có thể nhận mẫu tự vừa có thể ghi lại. Ưu điểm: Không để người các chia trí vì tiếng ồn. Nhược điểm: nếu bản tin nhanh có thể dẫn đến thiếu sót, đòi hỏi việc ghi chữ rõ ràng khi không nhìn xuống tập ghi + Cách 2 (2 người thực hiện): một người đứng và một người ngồi hay quỳ gối phía trước. Người đứng lo nhận các mẫu tự và đọc để người ngồi ghi. Ưu điểm: có thể hoàn thành bản tin nhanh chóng, rõ ràng. Nhược điểm: Gây chia trí cho người khác, đòi hỏi sự phối hợp 2 người Nguồn tham khảo: https://sites.google.com/site/giadinhphattuthienchanh/hoat-dhong-thanh-nien/semaphore |
