Ngày 25/2/2019, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã ban hành “Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng”. Hoạt động ngân hàng là một loại hình kinh doanh đặc biệt, chứa đựng nhiều rủi ro, đó là kinh doanh tiền tệ, kinh doanh trên cơ sở chữ “tín”. Do vậy, người làm ngân hàng phải tuân theo những yêu cầu và chuẩn mực khắt khe về kiến thức, kinh nghiệm, đạo đức và tâm thế đúng với nghề của mình. Để nâng cao những phẩm chất đạo đức cần thiết của người cán bộ ngân hàng, xây dựng hình ảnh đẹp của ngân hàng đối với xã hội, việc ban hành Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng là cần thiết và cần được tuyên truyền, áp dụng sâu rộng. Bộ chuẩn mực nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng bao gồm: * Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của cán bộ ngân hàng: gồm 06 chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp chính sau: Tính tuân thủ: Cán bộ ngân hàng phải tôn trọng, tuân thủ pháp luật, quy định, quy trình nghiệp vụ của ngành và nội bộ ngân hàng; không vi phạm pháp luật hoặc đồng lõa, tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật. Sự cẩn trọng: Cán bộ ngân hàng phải cẩn thận, kỹ lưỡng, cân nhắc thấu đáo, lường đoán kỹ mọi rủi ro, thận trọng trong giao tiếp và giữ kỷ luật phát ngôn; không chủ quan, liều lĩnh, dễ dãi, cả tin; đề cao tinh thần tự chịu trách nhiệm, tránh xảy ra sai sót, sơ suất trong quá trình giải quyết công việc. Sự liêm chính: Cán bộ ngân hàng phải luôn tu dưỡng, rèn luyện, xây dựng bản lĩnh nghề nghiệp, giữ gìn sự liêm chính, minh bạch trong các mối quan hệ, trung thực, thẳng thắn, nghiêm túc; có tinh thần trách nhiệm, tránh lãnh phí, không tham ô, lợi dụng hoặc tiếp tay cho hành vi tham ô, vụ lợi. Sự tận tâm và chuyên cần: Cán bộ ngân hàng phải tận tâm và chu đáo, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ với nỗ lực cao; thường xuyên học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, nâng cao kiến thức, rèn luyện chuyên môn nghiệp vụ; không làm việc tắc trách, thiếu tập trung, thiếu tinh thần trách nhiệm. Tính chủ động, sáng tạo và thích ứng: Cán bộ ngân hàng phải rèn luyện tính tự giác, chủ động tìm tòi, sáng tạo để nâng cao năng suất chất lượng hiệu quả công việc; thích ứng cao trước sự thay đổi của môi trường và yêu cầu mới; cải tiến phương pháp làm việc, nâng cao kỹ năng mềm; không ỉ lại, dựa dẫm, đẩy việc cho người người, không bảo thủ, cứng nhắc, cản trở đổi mới, sáng tạo. Ý thức bảo mật thông tin: Cán bộ ngân hàng tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật và của tổ chức về bảo mật an toàn thông tin, không đưa thông tin sai lệch, thiếu chính xác, mang tính chủ quan cá nhân gây tổn hại đến tổ chức và ngành, gây hoang mai lo ngại, ảnh hưởng đến lòng tin của khách hàng; Lưu trữ, bảo quản hồ sơ, tài liệu theo đúng quy định; Không tùy tiện, sơ hở trong trao đổi thông tin. *Quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng bao gồm: Quy tắc ứng xử trong nội bộ: Cán bộ cấp dưới phải chấp hành nghiêm sự phân công nhiệm vụ, tôn trọng và ứng xử đúng mực đối với cấp trên; thực hiện đúng phận sự; không được có những hành vi gây tổn hại với uy tín của cấp trên; Mạnh dạn bày tỏ chính kiến, tham mưu, thuyết phục cấp trên khi cần thiết. Cán bộ cấp trên cần tôn trọng, lắng nghe, khuyến khích cấp dưới bày tỏ quan điểm, ý kiến; luôn gương mẫu trong cư xử, tạo không khi hòa đồng, cởi mở, động viên, khích lệ, đối xử công bằng, bình đẳng đối với cấp dưới; chủ động hỗ trợ cấp dưới giải quyết khó khăn, vướng mắc; bảo vệ quyền lợi chính đáng của cấp dưới; không trù dập, phân biệt đối xử, làm tổn hại đến danh dự của cấp dưới; không lợi dụng chức vụ, địa vị để thu lợi cá nhân hoặc làm tổn hại đến lợi ích ngân hàng. Đối với cán bộ đồng cấp cần giữ gìn đoàn kết nội bộ, có tinh thần tập thể, tôn trọng, tin cậy, giúp đỡ lẫn nhau. Lắng nghe ý kiến của đồng nghiệp, khiêm nhường tiếp thu học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp; góp ý, phân tích trên tinh thần xây dựng, không lợi dụng quan hệ cá nhận đồng nghiệp để thực hiện hành vi gian lận. Quy tắc ứng xử với khách hàng và đối tác: Cán bộ ngân hàng phải thể hiện phong cách giao dịch chuyên nghiệp, thân thiện; tác phong nhanh nhẹn, chu đáo, thái độ niềm nở, tận tình, tạo ấn tượng tích cực, tin tưởng; trang phục gọn gàng, lịch sự, có thái độ nghiêm túc, đúng mực trong lúc làm việc, tôn trọng và đối xử công bằng đối với đối tác và khách hàng. Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng được ban hành nhằm nâng cao ý thức cho đội ngũ cán bộ ngân hàng về tầm quan trọng và sự cần thiết phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp và văn hóa để hoàn thành công việc được giao và là cơ sở cho các tổ chức hội viên thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam xây dựng và phát triển bộ quy tắc/chuẩn mực đạo đức riêng, phù hợp với đặc thù đơn vị mình. Khánh Ly
Thời gian vừa qua, có nhiều trường hợp đã xảy ra tại các ngân hàng thương mại cổ phần đó là nhiều cán bộ, nhân viên ngân hàng có những sai phạm cố ý có liên quan đến từ đạo đức trong kinh doanh ngân hàng. Rủi ro tiềm ẩn liên quan đến đạo đức là việc cho vay mạo hiểm hoặc cố ý lách quy định giữa ngân hàng và khách hàng vay, thông qua nhận định của nhân viên trực tiếp và cấp quản lý. Việc tác động công tác thẩm định khách hàng có thể gây hậu quả cho ngân hàng là tình trạng nợ xấu, nợ khó đòi tăng cao. Ngoài ra, rủi ro đạo đức có thể đến từ phía khách hàng, khi họ cố tình che giấu, làm lệch thông tin cung cấp cho ngân hàng và thực hiện những hoạt động gây rủi ro cho khoản vay. Rủi ro đạo đức còn đến từ chính tuyển dụng, bổ nhiệm và bố trí nhân sự ngân hàng thiếu năng lực, phẩm chất, tư cách đạo đức nghề nghiệp. >> Bài học của tôi sau 20 năm làm ngân hàng Sự thông đồng giữa cán bộ quản lý và nhân viên ngân hàng với khách hàng để làm sai lệch thông tin, thay đổi bản chất, tiêu chí đánh giá khách hàng. Một hành vi khác là định giá cao hơn thực tế giá trị tài sản đảm bảo và cố tình vi phạm các quy định về bảo đảm an toàn cho vay. Qua đó nhằm mục đích trục lợi cá nhân thông qua việc làm này, thậm chí nghiêm trọng hơn đó là lừa đảo, chiếm đoạt tiền của khách hàng và ngân hàng trong huy động và rút tiền từ tài khoản tiết kiệm, tài khoản thanh toán của khách hàng dựa trên sơ hở trong quy trình chăm sóc khách hàng của ngân hàng. Nhìn chung, do các ngân hàng ban hành các chính sách, tiêu chuẩn cho vay chưa rõ ràng, thiếu sự kiểm soát chặt chẽ, khoa học và cả do những bất cập trong công tác quản lý cán bộ... cho nên từ đó rủi ro về đạo đức có thể phát sinh và tồn tại. Rủi ro đạo đức gia tăng khi có bất ổn trên thị trường tài chính. Đồng thời, chính rủi ro đạo đức lại trực tiếp làm gia tăng những căng thẳng và bất ổn này, làm gia tăng rủi ro, hệ lụy xấu không chỉ cho riêng mỗi ngân hàng, mà còn làm ảnh hưởng đến sự ổn định và lành mạnh của cả hệ thống ngân hàng, cộng đồng doanh nghiệp và đến tâm lý của khách hàng. Một điều quan trọng, kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng là kinh doanh niềm tin, kinh doanh dựa trên sự tín nhiệm là chủ đạo. Khi mất niềm tin, khách hàng sẽ ảnh hưởng tâm lý và sẽ không giao dịch với ngân hàng, thì hoạt động kinh doanh ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng. Rủi ro đạo đức có thể xảy ra nhiều bộ phận và dù xảy ra ở bộ phận nào trong hoạt động ngân hàng, hậu quả mà nó gây ra là vô cùng to lớn đối với tài sản, uy tín và thương hiệu của ngân hàng và của khách hàng. Do đó, để kiểm soát các rủi ro đạo đức trong hoạt động ngân hàng, cần có sự chỉ đạo tập trung và thống nhất, quyết liệt từ ngân hàng và từng đơn vị kinh doanh trong hệ thống. >> Nhân viên ngân hàng 'trong thấm ngoài thâm' Theo đó, đặc biệt quan tâm đến công tác tuyển dụng nhân sự và cần áp dụng những chế tài thật công bằng và quyết liệt đối với nhân sự vi phạm đạo đức nghề nghiệp, nhất là trong các bộ phận quan trọng như: bộ phận tín dụng, thẩm định khách hàng, bộ phận định giá tài sản đảm bảo... Ngân hàng cần ban hành bộ quy tắc ứng xử và đạo đức nghề nghiệp cụ thể cho mỗi chức danh và nâng cao nhận thức về đạo đức nghề nghiệp, không ngừng nâng cấp, hoàn thiện những yêu cầu và các quy trình nghiệp vụ. Làm rõ quyền hạn và trách nhiệm của từng bộ phận, và tăng cường hoạt động nghiệp vụ giám sát, kiểm tra trong nội bộ và trong toàn hệ thống. Phải luôn bảo đảm sự minh bạch và thông suốt thông tin, khả năng chủ động nhận diện, phát hiện sớm và áp dụng thực tế các chế tài nghiêm khắc cho các rủi ro, những hành vi vi phạm và ngoài ra, rủi ro đạo đức cần được nhận diện sớm, ngăn chặn quyết liệt, liên tục, nghiêm túc. Nguyễn Minh Trí >>Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.
Đang tải...
Trong những năm qua, các ngân hàng đã tích cực xây dựng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp vừa đáp ứng yêu cầu phát triển của Ngành vừa đảm bảo an toàn, chất lượng hoạt động của hệ thống. Đây cũng là kết quả của quá trình xây dựng và thực hiện Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng đã được Hiệp hội Ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) ban hành năm 2019. Đại điện Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cho biết, các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp luôn được ngân hàng coi trọng, thực hiện bởi từng cán bộ, nhân viên hàng ngày, hàng giờ. Bởi vì khách hàng, đối tác, các cổ đông mong muốn ngân hàng có được những thành công dựa trên các hành vi có đạo đức, phù hợp với chuẩn mực chung. Mỗi năm, hàng nghìn tấm gương nhân viên ngân hàng gương mẫu, nắm vững được nghiệp vụ, hiểu rõ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và ứng xử tốt đã được khen thưởng. Đơn cử như tấm gương của chị Nguyễn Thị Thu Phương, cán bộ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) chi nhánh Vĩnh Phúc II đã trả lại tiền thừa cho khách hàng. Chị kể, ngay khi giao dịch với khách hàng, phát hiện khách hàng trả tiền thừa thì ý nghĩ đầu tiên trong chị là thông báo để khách hàng đến nhận lại. Việc trả lại tiền thừa cho khách hàng là trách nhiệm mà mỗi cán bộ ngân hàng như tôi đều phải làm. Hi vọng rằng, hành động nhỏ bé này sẽ góp một phần để khẳng định đạo đức và trách nhiệm của cán bộ viên chức ngân hàng, lan tỏa niềm tin, sự chuyên nghiệp, tận tình và chu đáo, giữ gìn uy tín với khách hàng và đối tác, chị Nguyễn Thị Thu Phương chia sẻ. Tại hội thảo trực tuyến “Nâng cao đạo đức cán bộ ngân hàng thông qua bộ chuẩn mực đạo đức” diễn ra vừa qua, PGS,TS. Đào Minh Phúc, Chủ tịch Hội đồng Học viện Ngân hàng nhìn nhận, nghiệp vụ ngân hàng chứa đựng nhiều rủi ro từ việc gửi tiền, từ việc cho vay, và từ dịch vụ thanh toán hộ khách hàng. Trong đó, rủi ro đạo đức nảy sinh từ chính hoạt động kinh doanh của ngân hàng và khách hàng sử dụng vốn của ngân hàng và hậu quả của rủi ro đạo đức lại do người gửi tiền và chính ngân hàng phải gánh chịu. Để kiểm soát các rủi ro đạo đức trong hoạt động ngân hàng, TS. Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế cho rằng, cần đề cao chất lượng công tác tuyển lựa và thanh lọc nhân sự, nhất là trong các khâu quan trọng trong quy trình thu - chi, thanh toán ngân hàng. Áp dụng bộ quy chuẩn đạo đức nghiêm ngặt và nâng cao nhận thức về đạo đức nghề nghiệp; không ngừng nâng cấp, hoàn thiện những yêu cầu và các quy trình nghiệp vụ cụ thể, chi tiết. Đồng thời, TS. Nguyễn Minh Phòng cho rằng, cần làm rõ quyền hạn và trách nhiệm của từng bộ phận, và tăng cường hoạt động nghiệp vụ giám sát, thanh tra, kiểm tra trong nội bộ và trong toàn hệ thống; đảm bảo sự minh bạch và thông suốt thông tin, khả năng chủ động nhận diện, phát hiện sớm và áp dụng có hiệu lực thực tế các chế tài nghiêm khắc cho các rủi ro, những hành vi vi phạm hoặc những dấu hiệu cảnh báo, nghi ngờ đạo đức nghề nghiệp của cấp trên, đồng nghiệp… Đặc biệt, rủi ro đạo đức cần được nhận diện sớm, ngăn chặn quyết liệt, liên tục, nghiêm túc và thực chất, với tinh thần “phòng hơn chữa”, mà trách nhiệm trước hết thuộc về từng ngân hàng và các cơ quan quản lý nhà nước về ngân hàng, TS. Nguyễn Minh Phong nói. |
