Chúa 3 ngôi là gì

Có một điều mầu nhiệm là các tà giáo đều sợ hãi khi nói Đức Chúa Trời ba ngôi, ba ngôi hiệp một, tam vị nhất thể…

Đức Chúa Trời ba ngôi, ba ngôi hiệp một, tam vị nhất thể… đã tranh luận bất phân thắng bại ngay từ thời Công vụ sứ đồ. Có bao nhiêu hệ phái lệch lạc chống lại giáo lý ba ngôi, không ai thống kê hết được. Tại sao vấn đề tưởng như đơn giản lại trở nên phức tạp, nhiều người bối rối, theo tà lý mà chính mình không hay.

Với bài viết ngắn ngủi này, ước mong giúp quý vị có cái nhìn đơn sơ trong đức tin, tin vào lời Chúa xuyên suốt từ sáng thế cho đến tận chung. Hãy tin Chúa theo chương trình, đường lối xuyên suốt, chúng ta sẽ không vấp ngã. Nếu chúng ta theo từng câu, từng chữ  (chẻ sợi tóc làm 4, làm 8) hay xét nét từng sự kiện, từng sách; thì ma quỷ sẽ dẫn chúng ta vào rừng u u minh minh  không tìm lối thoát.

– Trước hết Đức Chúa Trời là Đấng mầu nhiệm, chưa ai thấy được Ngài (dùng mắt vật lý thấy); cũng chưa ai dám nói mình đã hiểu Ngài trọn vẹn “ Phước cho ai không thấy mà tin”. Nên nhớ mình là con người xác thịt hữu hạn; Ngài là Đấng toàn tri vô hạn. Chúng ta chỉ là những tạo vật quá nhỏ bé so với sự vĩ đại của Chúa.

– Thứ hai Ngài là Đấng Tự hữu Hằng hữu – Ngài tự có, tự tồn tại.

– Thứ ba: Ngài sáng tạo vũ trụ và con người, bởi lời phán Ngài… Ngài là Đấng toàn năng là vậy. Chúng ta chỉ lấy đức tin, không thể dùng lý trí, khôn ngoan, khoa học để luận về Ngài đầy đủ được. Không thể lấy hữu hạn để giải thích rốt ráo Đấng vô hạn.

Tuy nhiên, Ngài vẫn cho chúng ta hiểu biết về Ngài qua Kinh thánh và qua Đức Thánh Linh.

“ Đức tin là sự biết chắc, biết vững vàng” – Hê-bơ-rơ 11:1a

Biết chắc, biết vững vàng phải mang tính khoa học. Đức tin mang tính khoa học; nếu tin không đúng sẽ là mê tín, mê tín về Chúa .

Trước hết, chúng ta phải xác nhận, ngôi vị  là thân vị (persenal) cách nói của ngôn ngữ; ngôi vị khác với ngai vị (thron). (Ai bắt đầu học tiếng Anh hay tiếng Pháp khi chia động từ To be hay Avoir sẽ thấy ngay ngôi là gì? Vd: Ngôi thứ nhất số ít hay ngôi thứ hai số nhiều v.v…)

Có thể định nghĩa: Thân vị là một hữu thể có 3 phần: Lý  trí, Tình cảm, Ý chí .

Mỗi con người là một thân vị là vậy. Thân vị là một hồn (soul). Mỗi người là một hồn (hồn sống)

Mỗi người là một thân vị, mỗi thân vị phải có đủ 3 yếu tố lý trí – tình cảm – ý chí.  Nhờ thân vị này, mà con người có tự do, phải chịu trách nhiệm mọi hành vi của mình. Đức Chúa Trời phán xét việc làm của mình.

Con vật không có thân vị, nó hành động theo bản năng, hay  theo sự huấn luyện của bản năng. Ví dụ: Người ta huấn luyện cá heo, chó nghiệp vụ…. Nó không có khả năng sáng tạo, và không phân biệt đúng sai, và không chịu trách nhiệm hành vi mình.

Chúng ta đã thống nhất ngôi vị hay là thân vị là một hữu thể biết tư duy, có tình cảm và có ý chí để quyết định độc lập một hành vi, và phải chịu trách nhiệm về việc làm của chính mình.

Trong Kinh thánh không nói 3 ngôi hay ba ngôi hiệp một. Kinh thánh cũng không nói Chúa Jesus là ngôi hai .

Người ta nói ba ngôi (thân vị) để dễ hiểu. Nếu quý vị không tin ba ngôi điều này cũng chẳng sao? Không ảnh hưởng sự cứu rỗi. Nhưng chúng ta cũng đừng chống đối ai tin ba ngôi, thiết lập hệ phái phủ nhận là một sai lầm lớn. Việc tin hay không tin ba ngôi là giáo lý chứ không phải là chân lý; Xin đừng làm khổ nhau, vì đằng sau sự tranh cãi chính là cha của sự lừa dối, là ma quỉ .

Ngay trong sáng thế ký Đức Chúa Trời (Ê-lô-him) là số nhiều.

“Đức Chúa Trời phán rằng: Chúng ta hãy làm nên (số ít) loài người như hình Ta và theo tượng Ta, đặng quản trị loài cá biển, loài chim trời, loài súc vật, loài côn trùng bò trên mặt đất, và khắp cả đất” – Sáng thế ký 1:26.

Chủ từ chúng ta, còn động từ thì ở thể số ít. Đúng chỉ có văn của Đức Chúa Trời, không đúng văn phạm Anh văn hay Pháp văn. Đây chính là hình bóng ba trong một; một nhưng là ba; sự mầu nhiệm lớn quá.

Chúa Jesus cũng xác định Ngài sáng tạo vũ trụ muôn vật:

“ Vì muôn vật đã được dựng nên trong Ngài, bất luận trên trời, dưới đất, vật thấy được, vật không thấy được, hoặc ngôi vua, hoặc quyền cai trị, hoặc chấp chánh, hoặc cầm quyền, đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên cả” – Cô-lô-se 1: 16

Tôi tin ai cũng Amen điều này. Vì Ngài có lý trí, có tình cảm và có ý chí. Ngài đóng rất nhiều vai; Ngài ẩn  hiện xuyên suốt từ sáng thế ký theo nhiều hình bóng khác nhau.

“ Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai. Rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên; nghĩa là Đức Chúa trời ở cùng chúng ta ” (Mat 1:23)

“1 Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời. 2 Ban đầu Ngài ở cùng Đức Chúa Trời. 3 Muôn vật bởi Ngài làm nên, chẳng vật chi đã làm nên mà không bởi Ngài”.(Giăng 1: 1-2)

“ Ai đã thấy Ta ,tức là đã thấy Cha…….Ngươi há không tin rằng  Ta ở trong Cha và Cha ở trong Ta hay sao?……..Khi Ta nói rằng Ta ở trong Cha và Cha ở trong Ta, thì hãy tin Ta; bằng chẳng, hãy tin bởi công việc Ta” ( Giăng 14: 9- 11)

“Ta với Cha là là một, Ta ở trong Cha và Cha ở trong Ta” là sự mầu nhiệm lớn, chỉ có đức tin mới hiểu. Nếu dùng khoa học hay ngôn ngữ loài người thì chỉ có cãi lộn mất thời gian thôi.

Nhiều giáo phái tà giáo như Chứng nhân Giê-hô-va coi Chúa Jesus chỉ là con mà không phải là Đức Chúa Trời thì thật nên cầu nguyện cho họ thôi!!

“ Vả, Đức Chúa Trời đã sai Con Ngài xuống thế gian, chẳng phải để đoán xét thế gian đâu, nhưng hầu cho thế gian nhờ Con ấy mà được cứu” ( Giăng 3: 17)

“…Kìa,  Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian….” ( Giăng 1: 29b)

“Đức Chúa Jesus khóc. Người Giu đa bèn nói rằng: kìa , người yêu La xa rơ là dường nào!” ( Giăng 11: 35-36)

“ Khi Đấng Christ còn trong xác thịt, thì đã kêu lớn tiếng khóc lóc mà dâng những lời cầu nguyện nài xin cho Đấng có quyền cứu mình…..”  ( Hê bơ rơ 5: 7)

“ Ngài đã kiêng ăn bốn mươi ngày bốn mươi đêm rồi , sau thì đói” ( Mat 4: 2)

Kinh thánh gọi Đức Thánh Linh là Đấng, và Ngài cũng đóng nhiều vai khác nhau như Chúa Jesus.

“ Chúng ta ai nấy để mặt trần mà nhìn xem vinh hiển Chúa như trong gương, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa là Thánh Linh” (II Cor 3: 18)

“Nhưng Đấng Yên ủi, tức là Đức Thánh Linh mà Cha sẽ nhân danh Ta sai xuống, Đấng ấy sẽ dạy dỗ các ngươi mọi sự, nhắc lại cho các ngươi nhớ mọi điều Ta đã phán cùng các ngươi.”

(Giăng 14: 26)

“….Đức Thánh Linh mà Đức Chúa Trời  khiến ở trong lòng chúng ta, ham mến chúng ta đến nỗi ghen tương” (Gia cơ 4: 5)

“ Anh em chớ làm buồn cho Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời, vì nhờ Ngài anh em được ấn chứng cho đến ngày cứu chuộc”( Eph 4: 30)

“Đức Chúa Trời phán rằng: chúng ta hãy làm nên loài người như hình Ta và theo tượng Ta…..” ( Sáng 1: 26)

Thánh Linh không phải là sinh hoạt lực như Chứng nhân Giê-hô-va nói.

Đến đây tôi tin chúng ta đã sáng tỏ Đức Chúa Trời Cha, Đức Chúa Con (Jesus) và Đức Thánh Linh là ba thân vị, đồng đẳng, đồng tồn tại; cả ba cùng tự hữu hằng hữu, đồng sáng tạo vũ trụ và con người. Cả ba thân vị hay ba Đấng là sự mầu nhiệm lớn. Nói như ngôn ngữ tếu của  loài người “ biết được chết liền!”.

Xin đừng tranh cãi những vấn đề không ai đủ thẩm quyền xác quyết. Chúng ta chỉ cậy Thánh Linh mở mắt để hiểu về Ngài mà thôi.

Sự hiệp một của Đức Chúa Trời, cũng như sự hiệp một trong mỗi con người: tâm linh, tâm hồn và thân thể ; tuy ba mà một, không thể tách rời ra được; cũng không ai phủ nhận sự hiện hữu của thế giới tâm linh . Sự hiệp một quá mầu nhiệm, không thể dùng khoa học, hay ngôn ngữ để minh họa hết được.

Cùng với sự hiệp một này, ngay trong thiên nhiên cũng có qui luật ba hiệp một. Ví dụ:  Nước khi ở thể lỏng, khi ở thể khí, khi ở thể rắn. Nước bốc hơi, bốc hơi lúc nào;  cũng như chuyển thành đá; chúng ta không thể dùng mắt thường để nhận rõ được. Phải chấp nhận đó là sự kiện không chối cãi.

Xin Chúa mở mắt chúng ta để thấy sự lạ lùng của Đức Chúa Trời!

Ngày 20 tháng 8 năm 2014

Mục sư Nguyễn duy Thắng

Họ giải thích Chúa Ba Ngôi ra sao?

GIÁO HỘI Công giáo La-mã tuyên bố: “Chúa Ba Ngôi là ngôn từ dùng để diễn tả giáo lý chính của đạo Kitô... Theo tín điều Athanasia thì: ‘Đức Chúa Cha là Thiên Chúa, Đức Chúa Con là Thiên Chúa và Đức Chúa Thánh Thần là Thiên Chúa, thế nhưng không phải ba Thiên Chúa mà chỉ có một Thiên Chúa mà thôi’. Trong Chúa Ba Ngôi này... cả ba vị đều hằng hữu và đều bằng nhau: cả ba đều không do ai tạo ra và đều có quyền lực vô hạn” (“Bách khoa Tự điển Công giáo” [The Catholic Encyclopedia]).

Hầu hết tất cả các giáo hội tự xưng theo đạo đấng Christ đều đồng ý. Chẳng hạn như đạo Chính Thống Hy-lạp cũng cho Chúa Ba Ngôi là “giáo lý căn bản của đạo Kitô”, thậm chí còn nói: “Tín đồ Kitô giáo là những ai thừa nhận đấng Kitô là Thiên Chúa”. Trong cuốn “Đức tin của tín đồ Chính Thống giáo” (Our Orthodox Christian Faith), cùng giáo hội đó tuyên bố: “Đức Chúa Trời là Chúa Ba Ngôi... Đức Cha chính là Đức Chúa Trời, Đức Con chính là Đức Chúa Trời và Đức Thánh Thần chính là Đức Chúa Trời”.

Vậy Chúa Ba Ngôi được coi là “một Đức Chúa Trời trong ba Vị”. Mỗi vị đều không có sự bắt đầu, đều đã hiện hữu từ trước vô cùng. Mỗi vị đều toàn năng, chẳng vị nào lớn hơn hoặc nhỏ hơn vị nào.

Lối lý luận này thật khó hiểu phải không? Nhiều người thực tâm tin đạo thấy đó là một sự lý luận lộn xộn và trái ngược với lý trí thông thường; họ chưa từng thấy cách lý luận nào giống như vậy. Họ tự hỏi, làm sao Đức Chúa Cha là Đức Chúa Trời, Đức Chúa Giê-su là Đức Chúa Trời và thánh linh cũng là Đức Chúa Trời, vậy mà không phải ba Đức Chúa Trời nhưng chỉ có một Đức Chúa Trời mà thôi?

“Ngoài sức lãnh hội của lý trí loài người”

RẤT nhiều người thấy thuyết Chúa Ba Ngôi khó hiểu. Cuốn “Bách khoa Tự điển Hoa-kỳ” (The Encyclopedia Americana) ghi nhận rằng thuyết Chúa Ba Ngôi được xem như “ngoài sức lãnh hội của lý trí loài người”.

Nhiều người chấp nhận thuyết Chúa Ba Ngôi cũng có cùng quan điểm. Monsignor Eugene Clark nói: “Đức Chúa Trời là một và Đức Chúa Trời là ba. Vì trong các tạo vật không hề có điều chi giống như thế nên chúng ta không thể hiểu được, chỉ biết chấp nhận thôi”. Hồng y John O’Connor tuyên bố: “Chúng ta biết đây là một sự mầu nhiệm sâu xa mà chúng ta không hiểu được”. Và Giáo hoàng Gioan Phao-lồ đệ nhị thì nói đến “lẽ mầu nhiệm cực kỳ khó hiểu của Thiên Chúa Ba Ngôi”.

Thế nên “Một Tự điển về Kiến thức Tôn giáo” (A Dictionary of Religious Knowledge) viết: “Các nhà chủ trương thuyết Chúa Ba Ngôi cũng bất đồng ý kiến về sự việc: Thuyết này thật ra là gì, hơn nữa làm sao mà giải thích cho được chính xác”.

Vì vậy mà chúng ta có thể hiểu tại sao cuốn “Tân Bách khoa Tự điển Công giáo” (New Catholic Encyclopedia) nhận xét: “Ít có giáo sư thần học nào dạy về thuyết Chúa Ba Ngôi tại các chủng viện Công giáo La-mã, mà chẳng từng bối rối trước câu hỏi: ‘Làm sao giảng thuyết Chúa Ba Ngôi đây?’ Và nếu câu hỏi đó biểu lộ triệu chứng bối rối về phía người học, thì có lẽ sự bối rối nơi người dạy cũng chẳng kém gì hơn”.

Lời nhận xét này xác thực bằng chứng là khi đến thư viện và khi xem xét các sách ủng hộ thuyết Chúa Ba Ngôi, chúng ta thấy người ta đã cố gắng giải thích trên vô số những trang giấy. Dầu vậy, người muốn tìm hiểu thuyết này vẫn không được thỏa mãn một chút nào, sau khi phấn đấu để cố hiểu các ngôn từ thần học và các lời giải thích vô cùng rắc rối.

Về phương diện này, linh mục Dòng Tên Joseph Bracken có nhận xét như sau trong cuốn “Họ nói gì về Chúa Ba Ngôi?” (What Are They Saying About the Trinity?): “Các linh mục từng gắng công học hỏi... thuyết Chúa Ba Ngôi trong những năm tại chủng viện tự nhiên do dự không muốn trình bày thuyết này trên giảng đàn cho giáo dân họ, ngay cả trong ngày Chủ Nhật lễ Chúa Ba Ngôi... Tại sao cứ quấy rầy người ta với điều mà rốt cuộc họ vẫn không thể hiểu cho đúng được?” Ông còn nói: “Chúa Ba Ngôi là một vấn đề tín ngưỡng theo nghi thức, nhưng có rất ít hay không có ảnh hưởng gì trên sự thờ phượng và đời sống hằng ngày của tín đồ đấng Christ”. Thế mà thuyết này lại là “giáo lý chính” của các nhà thờ!

Nhà thần học Công giáo là Hans Küng nhận xét trong cuốn “Đạo đấng Christ và các Tôn giáo trên Thế giới” (Christianity and the World Religions) rằng thuyết Chúa Ba Ngôi là một lý do khiến các giáo hội bấy lâu nay không thể đạt được kết quả đáng kể nào về phía những người chưa biết đạo đấng Christ. Ông nói: “Ngay cả giới trí thức theo Hồi giáo cũng đành chịu thua, và đến bây giờ người Do-thái cũng không thể lãnh hội nổi ý niệm về một Chúa Ba Ngôi được... Sự phân biệt mà thuyết Chúa Ba Ngôi nêu lên giữa một Đức Chúa Trời và ba vị riêng biệt không làm toại lòng người Hồi giáo; thay vì được sự thông sáng về thiêng liêng thì họ lại bị bối rối bởi các từ ngữ thần học đến từ các tiếng Syriac, Hy-lạp và La-tinh. Người Hồi giáo xem tất cả chỉ là một trò chơi bằng chữ... Tại sao có người lại muốn thêm gì vào ý niệm sẵn có về tính duy nhất và độc nhất của Đức Chúa Trời, việc đó chỉ có thể làm yếu đi hoặc vô hiệu hóa tính duy nhất và độc nhất đó mà thôi?”

“Chẳng phải là Đức Chúa Trời của sự lộn xộn”

MỘT giáo lý lộn xộn như vậy đã bắt nguồn như thế nào? Cuốn “Bách khoa Tự điển Công giáo” giải thích: “Một tín điều quá huyền bí thì phải giả định đó là sự mặc thị của Chúa”. Hai học giả Công giáo là Karl Rahner và Herbert Vorgrimler tuyên bố trong cuốn “Tự điển Thần học” (Theological Dictionary) của họ: “Giáo lý Chúa Ba Ngôi là một điều huyền bí... trong ý nghĩa nghiêm ngặt nhất... không thể hiểu được nếu không được mặc khải và thậm chí sau khi được mặc khải rồi cũng không thể hiểu toàn bộ được”.

Tuy nhiên, nếu lập luận rằng vì lẽ Chúa Ba Ngôi là một điều huyền bí rắc rối như thế, ắt nó phải đến do sự mặc khải của Đức Chúa Trời, thì lập luận này lại gây một vấn đề trầm trọng khác. Tại sao? Bởi vì chính sự mặc thị của Đức Chúa Trời không cho phép một ý niệm như thế về Ngài: “Vì Đức Chúa Trời chẳng phải là Đức Chúa Trời của sự lộn xộn” (I Cô-rinh-tô 14:33, Kinh Thánh Hội Ghi-đê-ôn Quốc tế).

Chiếu theo câu trên, liệu Đức Chúa Trời có chịu trách nhiệm về một giáo lý dạy về Ngài mà quá lộn xộn đến nỗi ngay cả các học giả Hê-bơ-rơ, Hy-lạp và La-tinh không thể thật sự giải thích được hay không?

Hơn nữa, không lẽ người ta phải là nhà thần học mới có thể “chứng nhận biết Cha, Thiên Chúa độc nhất và chân thật và Đấng Cha đã sai là Yêsu Kitô” hay sao? (Tin Mừng theo Thánh Yoan 17 3 [Giăng 17:3], bản dịch linh mục Nguyễn thế Thuấn). Mà tỉ như đó là sự thật thì cớ sao có quá ít người thuộc giới lãnh đạo Do-thái giáo có học thức nhận ra Giê-su là đấng Mê-si? Thay vì vậy, các môn đồ trung thành của ngài là các nông dân, người đánh cá, kẻ thâu thuế, các người nội trợ khiêm nhường. Những người bình dân đó tin chắc sự dạy dỗ của Giê-su về Đức Chúa Trời đến nỗi họ có thể đem dạy lại cho người khác và còn sẵn sàng chịu chết cho đức tin của họ nữa (Ma-thi-ơ 15:1-9; 21:23-32, 43; 23:13-36; Giăng 7:45-49; Công-vụ các Sứ-đồ 4:13).

[Hình nơi trang 4]

Môn đồ của Chúa Giê-su là những người tầm thường khiêm tốn, không phải là những người lãnh đạo tôn giáo