P.V: Trong bối cảnh nền kinh tế có những thuận lợi, khó khăn đan xen, công tác thu NSNN của tỉnh ta vẫn nỗ lực đạt được những thành tựu quan trọng, đáp ứng nhu cầu chi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Xin đồng chí chia sẻ về những kết quả và những thách thức đối với công tác quản lý, điều hành NSNN năm 2021? Đ/c Hoàng Văn Kiên: Năm 2021 là năm đầu thực hiện các mục tiêu Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết của HĐND tỉnh về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025. Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp đã tác động không thuận lợi đến sự phát triển kinh tế - xã hội và nhiệm vụ tài chính, NSNN. Do đó, vấn đề đảm bảo các nguồn lực tài chính và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính là rất khó khăn. Đối với điều hành nhiệm vụ tài chính - NSNN trong năm 2021, tỉnh vừa phải phấn đấu hoàn thành dự toán thu NSNN đã được HĐND tỉnh quyết định, vừa lo các khoản chi cho công tác chống dịch và hỗ trợ về thuế, phí và lệ phí cho doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19. Điều đó có nghĩa, nguồn thu bị đe dọa hụt, giảm, nhưng đồng thời nhu cầu chi lại nhiều lên với nhiều khoản chi không có trong dự toán. Đây thực sự là những thách thức, khó khăn tỉnh phải đối mặt trong thời gian qua cũng như thời gian tới. Chính vì vậy, tỉnh luôn chuẩn bị tâm thế sẵn sàng, chủ động vượt qua mọi khó khăn với tinh thần trách nhiệm cao nhất, hoàn thành tốt công tác quản lý, điều hành NSNN năm 2021, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, ngành Tài chính luôn bám sát sự chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chủ đề công tác năm 2021 của tỉnh "Kỷ cương, trách nhiệm, đẩy mạnh cải cách hành chính" từ đó phát huy dân chủ, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, linh hoạt các giải pháp quản lý, điều hành ngân sách, các kịch bản về điều hành chính sách tài chính và quản lý NSNN phù hợp với mức tăng trưởng kinh tế cũng như diễn biến của dịch bệnh, phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất nhiệm vụ tài chính-NSNN; đồng thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh do ảnh hưởng của dịch COVID-19, góp phần tích cực thực hiện tốt nhiệm vụ vừa phòng chống dịch, vừa duy trì phục hồi và phát triển các hoạt động kinh tế-xã hội, đảm bảo đời sống nhân dân. Với các giải pháp đồng bộ, quyết liệt, liên tục, tốc độ tăng trưởng kinh tế GRDP của tỉnh năm 2021 đạt 5,73%, cao gấp hơn 2 lần so với bình quân chung cả nước (bình quân chung cả nước đạt 2,58%). Đến nay thu NSNN về tổng thể vượt dự toán HĐND tỉnh giao năm 2021, đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ chi đã bố trí dự toán đầu năm và đáp ứng nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch bệnh và các nhiệm vụ cấp bách khác. Tổng thu NSNN trên địa bàn ước thực hiện là 22.094 tỷ đồng, tăng 18,7% so với dự toán HĐND tỉnh giao. Cụ thể: Thu nội địa đạt 17.056 tỷ đồng, tăng 23,5% so với dự toán HĐND tỉnh giao, trong đó thu từ thuế, phí, lệ phí là 13.128 tỷ đồng, tăng 20,1% so với dự toán HĐND tỉnh giao. Về chi NSNN, tỉnh điều hành ngân sách chủ động, tích cực, quản lý chi tiêu chặt chẽ, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết hoặc chậm triển khai, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên gắn với việc triển khai công tác sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế, đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập theo Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII); tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính nhà nước; đồng thời thực hiện kiểm tra, rà soát, sắp xếp các nhiệm vụ chi, tập trung chi cho công tác phòng, chống dịch COVID-19. P.V: Năm 2022, tỉnh Ninh Bình sẽ tự cân đối ngân sách và có điều tiết về ngân sách trung ương, theo đồng chí điều này sẽ có những thuận lợi, khó khăn, thách thức gì? Đ/c Hoàng Văn Kiên: Việc tỉnh tự cân đối ngân sách có nghĩa là không dựa vào nguồn vốn từ Trung ương cấp hàng năm, điều này sẽ giúp tỉnh chủ động hơn trong cân đối bố trí các nguồn vốn để thực hiện các chính sách an sinh xã hội, đảm bảo các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đảm bảo được tính công bằng trong việc thực hiện các chính sách thuế và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. Việc tự cân đối ngân sách nhà nước sẽ góp phần phân bổ, sử dụng nguồn lực tài chính có hiệu quả hơn. Để đảm bảo được vai trò này, ngay từ khi lập dự toán NSNN đã lựa chọn ưu tiên hợp lý trong phân bổ NSNN và sự gắn kết chặt chẽ giữa chiến lược phát triển kinh tế-xã hội với công tác lập kế hoạch ngân sách. Tuy nhiên, việc tự cân đối ngân sách cũng đặt ra những khó khăn, thách thức như: Trong điều hành ngân sách, chúng ta phải đáp ứng cả 2 mục tiêu, một là phải bố trí ngân sách để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh đã đặt ra, nhưng mặt khác, cũng phải đảm bảo an sinh xã hội, an ninh, quốc phòng. Đây đúng là bài toán rất khó trong điều hành ngân sách. Đặc biệt, trong điều kiện độ mở nền kinh tế cao, rủi ro về kinh tế, thiên tai và dịch bệnh phức tạp thì yêu cầu ổn định kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng càng quan trọng, nhưng cũng nhiều khó khăn hơn. Ninh Bình vẫn là một tỉnh nguồn thu có hạn, trong khi nhu cầu chi lại quá lớn, đặc biệt chi đầu tư xây dựng cơ bản, thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản. Cùng với đó, nhu cầu kinh phí thực hiện các chương trình, đề án, kế hoạch của tỉnh và nhu cầu chi các chính sách mới do trung ương ban hành địa phương đảm bảo nguồn, chi an sinh xã hội, phòng chống dịch bệnh, gây áp lực lớn đến việc điều hành cân đối ngân sách địa phương. Trong khi đó, nguồn thu ngân sách nhà nước của tỉnh chưa thực sự bền vững. Chính vì thế, cần phải có biện pháp hợp lý để huy động có hiệu quả nguồn thu vào NSNN và thu hút đầu tư các doanh nghiệp, các tập đoàn kinh tế mạnh để phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đóng góp bền vững vào thu NSNN, giúp cân đối ngân sách địa phương thuận lợi hơn. P.V: Thưa đồng chí, áp lực thu - chi ngân sách ngày càng lớn, vậy Ninh Bình sẽ ưu tiên các giải pháp trọng tâm nào để hoàn thành nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2022 cũng như phấn đấu hoàn thành các mục tiêu cơ bản của Kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2021 - 2025? Đ/c Hoàng Văn Kiên: Để đảm bảo cân đối ngân sách năm 2022 cũng như phấn đấu hoàn thành các mục tiêu cơ bản của Kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2021-2025, cần ưu tiên một số giải pháp trọng tâm trong thời gian tới như: Một là: tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, góp phần tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, từ đó tạo nguồn thu hợp lý, bền vững cho NSNN. Tiếp tục thu hút các nguồn vốn trong và ngoài nước đầu tư vào địa bàn, đặc biệt thu hút các dự án công nghệ cao, công nghệ sạch, phát triển bền vững, có số thu ngân sách lớn, các nhà đầu tư chiến lược phát triển du lịch nhằm tạo ra nguồn thu mới và tăng thu ngân sách bền vững theo đúng các chương trình trọng tâm đã đề ra tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXII. Hai là: thực hiện quyết liệt các giải pháp quản lý thu NSNN, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa công tác quản lý thuế, hải quan, kho bạc Nhà nước. Ba là: tiếp tục rà soát, đánh giá, sắp xếp và cơ cấu lại các nhiệm vụ, nhu cầu chi ngân sách địa phương. Tổ chức điều hành chi ngân sách địa phương chặt chẽ, hiệu quả. Ưu tiên cấp phát kinh phí để chi tiền lương, thực hiện các chính sách an sinh xã hội, phòng chống thiên tai, dịch bệnh; chỉ thực hiện giải ngân vốn cho các công trình, dự án đầu tư xây dựng cơ bản, chi thực hiện chương trình, kế hoạch, đề án, theo tiến độ thu NSNN. Trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, thách thức, để hoàn thành nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước là rất khó khăn và nặng nề. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ; sự quan tâm, phối hợp, chia sẻ của các bộ, ngành Trung ương, đặc biệt là của cấp ủy, chính quyền các địa phương, của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh, tỉnh sẽ nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước năm 2022 cũng như các mục tiêu cơ bản của Kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2021-2025 ở mức cao nhất, tạo tiền đề thuận lợi cho việc phục hồi và phát triển kinh tế của tỉnh. PV: Xin cảm ơn đồng chí! Nguyễn Thơm (thực hiện)
 Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thanh Hải phát biểu tại Hội nghị Năm 2021, trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch COVID-19, song với sự linh hoạt, chủ động trong điều hành, vừa triển khai các giải pháp thu ngân sách, vừa tích cực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, ngành Tài chính đã hoàn thành toàn diện nhiệm vụ tài chính - ngân sách. Thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt trên 1.563 nghìn tỷ đồng, vượt 16,4% dự toán; trong đó, thu thuế, phí nội địa từ hoạt động sản xuất kinh doanh vượt khoảng 14,5% so với dự toán và tăng khoảng 11,3% so với năm 2020; tổng số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu vượt khoảng 20,5% so với dự toán và tăng 20,7% so với năm 2020, bảo đảm nguồn lực cho các nhiệm vụ chi, nhất là cho công tác phòng, chống dịch và các nhiệm vụ cấp bách khác. Tổng chi NSNN năm 2021 ước đạt 1.879 nghìn tỷ đồng, bằng 111,4% dự toán; đáp ứng kịp thời nhiệm vụ chi phát sinh theo tiến độ thực hiện của đơn vị sử dụng ngân sách; ưu tiên bố trí kinh phí cho công tác phòng, chống dịch COVID-19, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội và thanh toán đầy đủ các khoản nợ đến hạn. Trong điều hành, Bộ Tài chính đã tiếp tục thực hiện tốt việc kiểm soát nợ công, tái cơ cấu nợ công theo hướng bền vững; tăng cường công tác quản lý giá cả, thị trường phù hợp với tình hình thực tế, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất - kinh doanh, kiểm soát lạm phát… Đặc biệt, Bộ đã tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, cấp có thẩm quyền ban hành các giải pháp chính sách tài khóa để phòng, chống dịch, tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân gặp khó khăn do tác động của dịch COVID-19. Đến ngày 31/12/2021, NSNN đã quyết định chi 74.000 tỷ đồng cho phòng chống dịch COVID-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Với kết quả thu, chi nêu trên, cân đối ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương được đảm bảo. Ước tính năm 2021, bội chi NSNN thực hiện đạt dưới 4% GDP. Năm 2022, Bộ Tài chính dự toán thu là 1.411,7 nghìn tỷ đồng, trong đó: Thu nội địa chiếm 83,35%; thu dầu thô chiếm 2%; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm 14,1%; thu viện trợ chiếm 0,55%. Chi NSNN dự toán năm 2022 là 1.784,6 nghìn tỷ đồng; bội chi NSNN 4% GDP… Phát biểu thảo luận tại Hội nghị trực tuyến, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thanh Hải đánh giá cao kết quả điều hành thu - chi của Bộ Tài chính, nhất là triển khai các phương án điều hành đảm bảo cân đối NSNN các cấp, qua đó tập trung ưu tiên nguồn lực cho phòng, chống dịch COVID-19, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống Nhân dân. Đồng chí Nguyễn Thanh Hải đã báo cáo khái quát những kết quả nổi bật mà tỉnh Thái Nguyên đạt được trong năm 2021 như: Thu NSNN lần đầu tiên chạm mốc 18 nghìn tỷ đồng, bằng 146,5% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó số thu nội địa đứng thứ 18 cả nước; tổng chi ngân sách địa phương năm 2021 ước đạt 16.665 tỷ đồng, bằng 103,8% dự toán năm; giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 143% kế hoạch do Thủ tướng Chính phủ giao; tính đến 31/12/2021, tổng chi cho công tác phòng chống dịch của tỉnh là 247 tỷ đồng, kinh phí thực hiện hỗ trợ cho các đối tượng bị ảnh hưởng do dịch COVID-19 theo quy định là 37 tỷ đồng… Để hoàn thành kế hoạch thực hiện dự toán thu - chi ngân sách năm 2022 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đề nghị Chính phủ, Bộ Tài chính tiếp tục dành sự quan tâm, tháo gỡ khó khăn trong thanh toán các dự án BT (nhất là dự án đã được triển khai trước ngày 01/8/2021); báo cáo Quốc hội để tỉnh Thái Nguyên được sử dụng nguồn dư từ cải cách tiền lương để đầu tư cho công tác giải phóng mặt bằng, thực hiện các dự án đầu tư công; tiếp tục dành nguồn lực hỗ trợ Thái Nguyên phát triển hạ tầng giao thông; Trung ương cho triển khai các dự án về chuyển đổi số, kể cả dự án, mô hình thí điểm… Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc) Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp của ngành Tài chính đối với thành tựu chung của cả nước trong năm 2021 đầy khó khăn. Nhờ chuyển hướng chống dịch kịp thời, GDP quý 4 tăng mạnh, đạt 5,22% sau khi giảm 6,02% trong quý 3 qua đó đưa GDP cả năm tăng 2,58%, quy mô nền kinh tế tăng lên so với năm 2020, đồng thời cũng chỉ rõ một số hạn chế mà ngành Tài chính cần khắc phục. Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: Năm 2022 tình hình phát triển kinh tế - xã hội có thời cơ, thuận lợi song cũng nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã đề ra phương châm hành động là “Đoàn kết, kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển”. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu ngành Tài chính cần căn cứ phương châm này để triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trong năm 2022 và thời gian tới, đồng thời tập trung một số nhiệm vụ sau: Xây dựng mục tiêu, giải pháp cho phù hợp, khả thi, hạn chế rủi ro trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 còn phức tạp, kéo dài, kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, áp lực lạm phát tăng; chủ động theo dõi sát tình hình trong nước và thế giới để tham mưu kịp thời cho Chính phủ ứng phó linh hoạt với các biến động vĩ mô cũng như các biến động trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ nhằm bảo đảm mục tiêu ổn định vĩ mô và kiểm soát lạm phát, thực hiện tốt Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội; làm tốt hơn nữa công tác quản lý thu NSNN, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; đẩy mạnh chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế; quản lý có hiệu quả các nguồn thu mới phát sinh từ các giao dịch thương mại điện tử và nền kinh tế số; quyết liệt xử lý, đôn đốc thu hồi nợ thuế, giảm tỷ lệ nợ đọng thuế; phấn đấu tăng thu NSNN. Bên cạnh đó, bảo đảm quản lý và khai thác tốt tài sản công, chống tình trạng sử dụng lãng phí, sai mục đích và thất thoát tài sản công. Trong đó chú trọng bám sát thực tiễn và lấy thực tiễn làm thước đo để điều chỉnh các vấn đề chưa dự báo được, chủ động thích ứng an toàn, khắc phục các bất cập, hạn chế, kịp thời tham mưu cho Chính phủ hoàn thiện, bổ sung thể chế, chính sách, các vấn đề về tài chính; phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, chú ý tăng thu, giảm chi không cần thiết, tiết kiệm và thực hiện ngay từ đầu, có kiểm soát, quản lý nợ công để đảm bảo các chỉ tiêu, cân đối. Đồng thời, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính trong toàn ngành gắn với thanh tra, kiểm tra, chống lãng phí, tiêu cực và thực hiện cải cách hành chính, chuyển đổi số. Xuân Huy - Thanh Hiếu |
